11 January, 2012 0 nhận xét Nhận xét
Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính là tên gọi chung của một nhóm bệnh ở phổi gây khó khăn trong hô hấp.
Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính là gì?
Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính là thuật ngữ dùng để miêu tả các chứng bệnh bao gồm viêm phế quản mãn tính, khí thũng và bệnh tắc nghẽn hô hấp mãn tính. Những người mắc COPD phổi bị hỏng vĩnh viễn và luôn gặp khó khăn khi thở.
COPD thường ảnh hưởng tới những người trên 40 tuổi. Gần 900,000 người tại Anh được chẩn đoán mắc chứng phổi tắc nghẽn mãn tính. Tuy nhiên, nghiên cứu gần đây cho thấy, có thể có một số lượng lớn bệnh nhân mắc bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính chưa được chẩn đoán đúng. Dựa vào các triệu chứng ghi nhận, con số này thực ra có thể lên tới trên 3.2 triệu người (cứ 10 người trên 40 tuổi thì có 1 người mắc bệnh này).
Trong nhiều trường hợp, thuốc lá là nguyên nhân chính gây ra bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính. Những thay đổi trong thói quen hút thuốc cách đây vài thập kỉ đã cho thấy mặc dù COPD thường xảy ra đối với nam nhiều hơn nữ, nhưng giờ đây tỉ lệ nữ mắc bệnh đã tăng lên gấp 3 lần.
COPD đứng thứ 6 về các nguyên nhân dẫn tới tử vong tại Anh và xứ Wales, gây ra trên 30,000 cái chết mỗi năm. Nhưng theo dự đoán tới năm 2020 COPD sẽ trở thành nguyên nhân quan trọng thứ 3 gây nên cái chết trên toàn thế giới – nó cũng là nguyên nhân chính gây ra cái chết tăng đáng kể trong những năm gần đây.
Các triệu chứng của bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính COPD
Những tổn thương của phổi gây ra bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính thường rất từ từ. Đó cũng chính là nguyên nhân tại sao triệu chứng của bệnh thường bắt đầu khi chúng ta ngoài 40 tuổi. Nghiên cứu cho thấy có thể phải mất 20 năm kể từ khi phổi bắt đầu bị tổn thương tới khi thành bệnh.
Một cơn ho vào buổi sớm, thường được cho là ho do hút thuốc, là biểu hiện phổ biến và thường kèm theo tiết nhiều đờm. Thở khò khè, căng tức ngực và khó thở là những biểu hiện đáng chú ý đầu tiên. Nhiều người cũng cảm thấy hụt hơi dù chỉ làm một chút việc hoặc thậm chí khi họ chỉ đang ngồi xuống. Các triệu chứng trở nên nặng hơn khiến họ không thể tập bất kì bài tập thể dục nào và sau đó ngay cả việc băng qua 1 căn phòng đối với họ cũng là không thể.
Những triệu chứng này thường trở nên tồi tệ hơn vào mùa lạnh cộng thêm với các bệnh nhiễm trùng phổi tái diễn. Nếu nghiêm trọng, các bệnh tái phát này kết hợp với suy giảm chức năng phổi (tình trạng tăng nặng cấp) có thể dẫn tới tử vong – 10% các trường hợp tăng nặng cấp được ghi nhận ở bệnh viện tử vong ngay sau đó và 40% sẽ chết trong vòng 1 năm.
COPD ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống, ngăn cản người bệnh hòa nhập xã hội và theo đuổi các sở thích của mình. Căn bênh này cũng khiến cho nhiều người cảm thấy chán nản và cáu giận vì không thể làm những việc họ muốn.
Các nguyên nhân gây ra bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính COPD
Hút thuốc là nguyên nhân chủ yếu gây ra bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính. Các hóa chất trong khói thuốc lá gây ra hiện tượng viêm, xơ hóa hoặc tạo thành sẹo trong phổi và phá hủy tính đàn hồi giúp phổi co thắt lúc thở.
Thêm vào đó, khói thuốc còn gây hại tới phế nang, các túi khí nhỏ phía cuối đường hô hấp nơi oxi được hấp thụ vào máu.
Các nguyên nhân khác bao gồm phơi nhiễm bụi lao động, ô nhiễm không khí trong phòng từ việc đốt củi hoặc than để sưởi, ô nhiễm không khí hoặc các bệnh di truyền. Chẳng hạn như có một số ít người mắc các bệnh di truyền hiếm gây ra thiếu hụt 1 loại protein có tên là alpha-1-antitrypsin, chất ức chế trypsin trong huyết thanh, dẫn tới hiện tượng khí thũng.
Ngày nay, các nhà khoa học chỉ ra rằng các bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính – viêm phế quản mãn tính, khí thũng và bệnh hô hấp mãn tính – thực chất là các mặt của 1 vấn đề: đường hô hấp hẹp gây tắc nghẽn luồng khí ra vào của phổi dẫn tới khó thở. Không giống như hen suyễn, hẹp đường hô hấp có thể phục hồi lại, còn hẹp đường hô hấp COPD dần nặng lên và hầu như không thể phục hồi.
Chẳng hạn như đối với bệnh viêm phế quản mãn tính, dịch nhầy tiết ra nhiều trong khí quản làm người bệnh có nhiều đờm và ho liên tục. Cũng chính dịch nhầy tiết ra này gây hẹp khí quản.
Đối với người bệnh khí thũng, các túi khí sưng phồng lên bất thường ở cuối đường hô hấp và phá hủy tế bào đàn hồi ở phổi. Các lỗ nhỏ cũng phát triển trên thành phổi, khiến cho các túi khí không thể hoạt động bình thường. Kết quả là ngực người bệnh sẽ căng phồng lên.
Phương pháp điều trị COPD
Tuy rằng bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính COPD không thể chữa khỏi nhưng có thể làm chậm các tổn thương – đây cũng chính là mục đích điều trị chính. Phương pháp điều trị này cũng nhằm mục đích cải thiện các triệu chứng như khó thở, tăng khả năng tự tập luyện, giảm nguy cơ tăng cấp bệnh , nhập viện, và nói chung là tăng chất lượng cuộc sống.
Tuy nhiên, tốt nhất là nên ngừng hút thuốc và tránh tiếp xúc với người hút thuốc cũng là yếu tố quan trọng.
Duy trì việc tập luyện để giữ cho phổi (và tim) khỏe mạnh và giúp bạn tự tin. Ngoài ta, các chương trình phục hồi chức năng hô hấp cũng giúp bạn cải thiện các triệu chứng khó chịu cũng như tăng khả năng tập luyện của cơ thể. Vật lí trị liệu giúp làm sạch dịch nhầy trong phổi và hầu hết các bệnh nhân mắc COPD đều được hướng dẫn các bài tập để họ có thể tự thực hiện hàng ngày.
Thuốc dạng xịt hoặc dạng viên có thể giúp mở rộng đường hô hấp, làm cho người bệnh thấy dễ thở. Mục đích quan trọng khác nữa của thuốc là giúp giảm chứng viêm phổi của những người mắc COPD – các loại thuốc tốt nhất để giảm viêm sưng là thuốc chứa chất steroid, thường được sử dụng dưới dạng xịt. Các biện pháp khí dung hoặc xông hơi làm giảm dịch nhờn có thể giúp người bệnh dễ thở. Ngoài ra, cũng có các loại thuốc giúp long đờm khiến người bệnh dễ dàng ho ra.
Khi tình trạng nhiễm trùng phổi tăng lên, cần nhanh chóng cho bệnh nhân điều trị với kháng sinh. Nếu nhiễm trùng phổi nghiêm trọng tái diễn, bệnh nhân cần được điều trị thường xuyên trong bệnh viện. Nếu khi bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính đã quá trầm trọng, bệnh nhân cần được thở oxi tại nhà.
Một điều quan trọng nữa là, những người mắc COPD cần được tiêm vắc xin cúm hàng năm (thường là vào mùa thu) cũng như việc phòng chống các nguyên nhân phổ biến gây ra bệnh viêm phổi, vi khuẩn gây sưng phổi. Thêm vào đó, việc tránh nhiễm trùng phổi và tăng tổn thương phổi cũng là một yếu tố quan trọng.
Ngoài ra, thực hiện một chế độ ăn lành mạnh và uống đủ nước cũng là một yếu tố cần thiết để duy trì sức khỏe tốt.
Meshop.Vn dịch
Theo BBC
Các bài gần đây
Bắt bệnh từ nốt ruồi trên cơ thể
Làm gì để bảo vệ con bạn khỏi những kẻ yêu râu xanh
Ánh sáng và tiếng ồn
An toàn cho trẻ tuổi tiểu học
An toàn cho trẻ tuổi nhà trẻ
An toàn cho trẻ tuổi mẫu giáo
An toàn cho trẻ sơ sinh
Đánh giá