15 January, 2018 0 nhận xét Nhận xét
Mầm đậu nành (mầm đậu tương) có tác dụng như nội tiết tố nữ, được nhiều chị em xem như một “bảo bối” trong chăm sóc sức khỏe, làm đẹp. Tuy nhiên, cái gì cũng tồn tại tính hai mặt, vì có tác dụng như một nội tiết tố nữ nên dùng nhiều ở lứa tuổi không thích hợp cũng có nguy cơ cho sức khỏe.
Nhiều chị em coi mầm đậu nành như một estrogen thảo mộc - biện pháp hữu hiệu an toàn thay cho liệu pháp hormone được sử dụng mà không phân biệt tuổi tác trước mãn kinh hay sau mãn kinh, với mục đích dùng cho đẹp da, đẹp dáng.
Trong khi đó, theo BS.ThS Lê Thị Hải, Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng – Viện Dinh dưỡng quốc gia, dù mầm đậu nành là phytoestrogen (estrogen có nguồn gốc thực vật), nhưng không nên lạm dụng ở những phụ nữ trẻ (trước 35 tuổi), không nên coi đây như một “bảo bối” làm đẹp da, đẹp tóc. Bởi ở khi nội tiết tố đang ở mức bình thường, cân bằng nội tiết tố của cơ thể, bỗng dưng nạp quá nhiều estrogen từ mầm đậu nành sẽ gây mất cân bằng nội tiết. Việc thừa estrogen sẽ phá vỡ cân bằng nội tiết, không có lợi cho sức khỏe. Vì thế, chị em không nên coi nó là một thần dược “cải lão hoàn đồng”, mà tùy tiện dùng, nhất là chị em khi chưa đến tuổi tiền mãn kinh, mãn kinh (thời kỳ mà estrogen suy giảm).
BS Hải phân tích thêm, trong mầm đậu nành có hàm lượng estrogen cao, nên đặc biệt với những người có khối u, như u xơ tử cung, u buồng trứng nạp nhiều estrogen càng làm khối u phát triển nhiều hơn. Dù estrogen từ mầm đậu nành có nguồn gốc thực vật, nguy cơ thấp hơn các estrogen tổng hợp (là các thuốc nội tiết tố) nhưng những tác động của nó cũng được chứng minh.
Vì thế, chị em không nên quá lạm dụng mầm đậu nành. Khi bổ sung từ nguồn thực vật tuần chỉ nên ăn 1 đến 2 lần. Đặc biệt với phụ nữ chưa đến tuổi tiền mãn kinh, mãn kinh thì việc dùng mầm đậu nành nên có mức độ. Thực phẩm, dưỡng chất nào cũng vậy, tốt đến mấy cũng không nên lạm dụng mà cần dùng vừa phải, cân đối. Đặc biệt với nguồn estrogen tổng hợp, BS Hải khuyến cáo người phụ nữ tuyệt đối không tùy tiện dùng.
Bên cạnh đó, BS Hải cũng khuyến cáo mầm đậu nành cũng làm giảm nguy cơ hấp thu sắt. Nên việc dùng mầm đậu nành lâu dài có thể gây thiếu máu do thiếu sắt. Vấn đề này cũng đã được đăng tải trên The American journal of Clinical nutrition, một tờ tạp chí về dinh dưỡng lâm sàng của Mỹ, cho thấy rằng acid phytic là yếu tố ức chế chính việc hấp thu sắt trong chiết xuất protein đậu nành. Sử dụng các sản phẩm chiết xuất từ tinh chất đậu nành trong thời gian dài có thể sẽ khiến cơ thể bị thiếu máu do thiếu sắt.
Đồng quan điểm này, TS.BS Lê Sỹ Sâm (Trưởng Khoa Ung bướu, Bệnh viện Thống Nhất) cho biết, nhiều nghiên cứu độc lập trên thế giới đã chỉ ra tính hai mặt của phytoestrogen có trong mầm đậu nành. Chất có nguồn gốc thực vật phytoestrogen trong mầm đậu nành có tác dụng như estrogen, là một nội tiết tố sinh dục ở nữ vừa có lợi, vừa có nguy cơ nhất định.
“Đặc biệt với ung thư vú ở phụ nữ, khối u ác tính của mô tuyến vú có hai loại, một loại u phát triển mà không “phụ thuộc estrogen”, và một loại u thì “phụ thuộc estrogen” tức là u ác tính này phát triển nhanh và mạnh khi có nội tiết tố estrogen. Vì vậy trong điều trị ung thư vú, khi u đã được phẫu thuật, hóa trị bổ trợ hoặc xạ trị tùy theo giai đoạn bệnh thì bước điều trị tiếp theo cho khối u phụ thuộc estrogen là các thuốc kháng lại thụ thể estrogen bằng đường uống ngay sau đó (gọi là liệu pháp nội tiết trong ung thư vú). Tinh chất phytoestrogen có trong mầm đậu nành như đã trình bày là có tác dụng như estrogen, khi kết hợp với thụ thể estrogen sẽ thúc đẩy sự phát triển những u vú phụ thuộc estrogen”, TS Sâm phân tích.
TS Sâm cho biết thêm, các nhà chuyên môn từng tranh luận về phytoestrogen trong đậu nành thúc đẩy nhanh bệnh ung thư vú hay bảo vệ cho bệnh nhân ung thư vú? Câu trả lời là, tác dụng của phytoestrogen có trong mầm đậu nành (cụ thể là chất Isoflavon) lên sự thúc đẩy tiến triển của bệnh ung thư vú hay ngăn ngừa bệnh ung thư vú là phụ thuộc vào nồng độ chất phytoestrogen đưa vào cơ thể.
Theo đó, nhiều tạp chí y khoa đã công bố những kết quả nghiên cứu cụ thể, rõ ràng hơn về hệ quả của việc tiêu thụ liều cao phytoestrogen từ mầm đậu nành có khả năng gây phá vỡ chức năng nội tiết, có thể gây vô sinh và thúc đẩy ung thư vú ở phụ nữ trưởng thành, Khi có ý định dùng liệu pháp hormone thay thế (HRT) từ tinh chất mầm đậu nành hay bất cứ các loại hạt, cây nào khác, hay từ nguồn estrogen tổng hợp, chị em nhất định phải tham khảo ý kiến bác sĩ để dùng sao có lợi nhất cho sức khỏe. Ngay cả với phụ nữ dù đã mãn kinh, sử dụng estrogen thực vật thay thế cũng cần trong giới hạn và mức độ, không được tùy tiện lạm dụng để tránh những rủi ro.
Theo Dân trí
Các bài gần đây
8 dấu hiệu cho thấy bạn hoàn toàn khỏe mạnh
Độ tuổi sinh nở cần tiêm vắc-xin gì?
Khắc phục viêm lợi khi mang thai
Ăn chay, nhiều rau vẫn táo bón?
Nguy cơ sinh con dị tật vì hít thở không khí ô nhiễm trước khi mang thai
Đánh giá