26 October, 2021 0 nhận xét Nhận xét
Sa tạng vùng chậu với những dấu hiệu đặc trưng dù không đe dọa đến tính mạng nhưng ảnh hưởng nhiều đến sinh hoạt của phụ nữ, khiến phụ nữ mất đi sự thoải mái và tự tin trong cuộc sống.
1. Sa nội tạng vùng chậu là gì?
Sa nội tạng vùng chậu hay còn gọi là sa tạng vùng chậu, sa các cơ quan vùng chậu, sa sinh dục. Là thuật ngữ chung dùng để chỉ các loại bệnh lý như sa bàng quang, sa tử cung, sa trực tràng.
Đây là bệnh lý không ảnh hưởng tính mạng nhưng ảnh hưởng rất lớn đến sinh hoạt cũng như chất lượng sống phụ nữ. Các cơ và mô vùng chậu hỗ trợ các cơ quan vùng chậu giống như một cái võng. Các cơ quan vùng chậu bao gồm âm đạo, tử cung, cổ tử cung, bàng quang, niệu đạo và trực tràng. Các cơ quan này được giữ cố định bởi các cơ của sàn chậu. Sa nội tạng vùng chậu xảy ra khi các cơ và mô của xương chậu không còn có thể nâng đỡ các cơ quan này vì các cơ và mô bị yếu hoặc bị tổn thương. Điều này làm cho một hoặc nhiều cơ quan vùng chậu bị tụt hoặc ép vào hoặc ra ngoài âm đạo. Bàng quang là cơ quan thường gặp nhất trong quá trình sa cơ quan vùng chậu.
Sa nội tạng vùng chậu là một dạng rối loạn ở sàn chậu. Các rối loạn sàn chậu phổ biến nhất là:
- Tiểu không kiểm soát (rò rỉ nước tiểu)
- Đi tiêu không kiểm soát (rò rỉ phân)
- Sa cơ quan vùng chậu (suy yếu các cơ và mô hỗ trợ các cơ quan trong xương chậu)
Các cơ và mô nâng đỡ của sàn chậu có thể bị rách hoặc căng ra do chuyển dạ hoặc sinh con hoặc có thể yếu đi theo tuổi tác. Các yếu tố nguy cơ khác của sa nội tạng vùng chậu bao gồm: khuynh hướng di truyền, rối loạn mô liên kết, béo phì và táo bón thường xuyên.
2. Các loại sa nội tạng vùng chậu
Các loại sa nội tạng vùng chậu khác nhau phụ thuộc vào cơ quan vùng chậu bị ảnh hưởng. Bệnh sa nội tạng vùng chậu được phân làm 4 độ:
- Độ I: Sa trong âm đạo, trên mép màng trinh 1cm.
- Độ II: Sa trên mép màng trinh <1cm cho đến màng trinh.
- Độ III: Sa hơn 1 cm dưới mép màng trinh nhưng có thể tự thụt vào khi nghỉ ngơi.
- Độ IV: Sa toàn bộ ra ngoài và không tự lên được khi nghỉ ngơi. Đối với những bệnh nhân sa tạng vùng chậu mức độ nhẹ, khối sa còn nằm trong âm đạo thì việc tự phát hiện hơi khó khăn. Bệnh nhân có thể phát hiện khối trong âm đạo khi vệ sinh vùng kín.
Các loại phổ biến nhất bao gồm:
Sa bàng quang: Đây là loại sa nội tạng vùng chậu phổ biến nhất. Điều này xảy ra khi bàng quang tụt vào trong hoặc ra ngoài âm đạo.
Sa vách trước: Loại sa này xảy ra khi mô nâng đỡ hoặc cân giữa âm đạo và trực tràng bị kéo căng hoặc tách ra khỏi phần gắn vào xương chậu. Với sự mất hỗ trợ này, trực tràng hoặc ruột bị sa xuống (sa) vào âm đạo.
Sa tử cung: Điều này xảy ra khi tử cung phình ra trong hoặc ngoài âm đạo. Sa tử cung đôi khi kết hợp với sa ruột non, nơi một phần của ruột non, hoặc ruột non, phình ra thành âm đạo. Mặc dù hiếm gặp, sa nội tạng vùng chậu cũng có thể xảy ra sau khi cắt bỏ tử cung. Nếu một phụ nữ đã cắt bỏ tử cung, phần trên cùng của âm đạo (vòm) có thể bị tách ra khỏi dây chằng và cơ của sàn chậu. Thông thường, sa tử cung hoặc sa vòm có liên quan đến việc mất khả năng nâng đỡ thành âm đạo trước hoặc sau. Khi cổ tử cung nhô ra bên ngoài âm đạo, nó có thể bị loét do cọ xát với quần lót, đôi khi những vết loét này sẽ chảy máu nếu bị kích thích.
Sa trực tràng: Giống như âm đạo và tử cung, các dây chằng và cơ gắn trực tràng vào khung chậu một cách an toàn. Không thường xuyên, các cấu trúc hỗ trợ căng ra hoặc tách ra khỏi thành trực tràng và trực tràng rơi ra ngoài qua hậu môn. Ban đầu, phụ nữ có thể nhận thấy một mô mềm, màu đỏ nhô ra từ hậu môn sau khi đi tiêu. Nó có thể bị nhầm lẫn với một búi trĩ lớn.
3. Các triệu chứng của sa cơ quan vùng chậu
Áp lực do sa có thể gây ra một khối phồng trong âm đạo mà đôi khi bạn có thể sờ thấy hoặc nhìn thấy được. Phụ nữ bị sa cơ quan vùng chậu có thể cảm thấy áp lực khó chịu khi hoạt động thể chất hoặc quan hệ tình dục.
Các triệu chứng khác của sa cơ quan vùng chậu bao gồm:
- Nhìn thấy hoặc cảm thấy khối phồng hoặc "thứ gì đó chảy ra" từ âm đạo
- Cảm giác áp lực, khó chịu, đau nhức hoặc đầy ở xương chậu
- Áp lực vùng chậu trở nên tồi tệ hơn khi đứng hoặc ho hoặc khi cả ngày trôi qua
- Rò rỉ nước tiểu (tiểu không kiểm soát) hoặc các vấn đề khi đi tiêu...
Một số phụ nữ nói rằng các triệu chứng của họ nặng hơn vào những thời điểm nhất định trong ngày, khi hoạt động thể chất hoặc sau khi đứng trong một thời gian dài.
4. Nguyên nhân nào gây ra sa tạng vùng chậu?
Sa nội tạng vùng chậu xảy ra khi các cơ hoặc mô liên kết của xương chậu không hoạt động như bình thường. Các yếu tố rủi ro phổ biến nhất là:
- Sinh con qua đường âm đạo, có thể kéo căng và căng cơ sàn chậu. Sinh con nhiều lần qua đường âm đạo làm tăng nguy cơ sa cơ quan vùng chậu sau này. Nhưng có thể bị sa ngay cả khi chưa từng sinh con hoặc nếu bạn đã sinh mổ hoặc sinh mổ.
- Áp lực lâu dài lên bụng bao gồm áp lực do béo phì, ho mạn tính hoặc thường xuyên căng thẳng khi đi tiểu
- Sinh một em bé nặng hơn 4kg
- Lão hóa: Rối loạn sàn chậu phổ biến hơn ở phụ nữ lớn tuổi. Khoảng 37% phụ nữ bị rối loạn sàn chậu từ 60 đến 79 tuổi và khoảng một nửa là 80 tuổi trở lên.
- Thay đổi nội tiết tố trong thời kỳ mãn kinh: Mất nội tiết tố nữ estrogen trong và sau khi mãn kinh có thể làm tăng nguy cơ sa cơ quan vùng chậu. Các nhà nghiên cứu không chắc chắn chính xác lý do tại sao điều này xảy ra.
- Gen di truyền: Các nhà nghiên cứu đang nghiên cứu cách thức di truyền có thể đóng một vai trò nào đó trong việc sa cơ quan vùng chậu.
Sa nội tạng vùng chậu xảy ra theo từng giai đoạn. Những trường hợp nhẹ là những trường hợp các cơ quan bị suy giảm chỉ trong một khoảng thời gian ngắn. Những trường hợp nghiêm trọng là những trường hợp mà các cơ quan nội tạng đã bị sụt giảm một khoảng cách xa hơn. Đôi khi một số cơ quan có thể bị ảnh hưởng cùng một lúc.
5. Điều trị sa cơ quan vùng chậu như thế nào?
Điều trị sa cơ quan vùng chậu phụ thuộc vào loại mắc phải, các triệu chứng tuổi tác, các vấn đề sức khỏe khác và liệu có hoạt động tình dục hay không. Hầu hết, các phụ nữ mắc bệnh đều mang tâm lý mặc cảm, tự ti, dẫn đến việc chần chừ không thăm khám, chịu đựng trong thời gian dài khiến bệnh trở nặng hơn. Với sự phát triển và tiến bộ không ngừng của y học hiện đại, ngày càng có nhiều phương pháp điều trị hiệu quả bệnh lý sa tạng vùng chậu. Do đó, ngay khi nhận thấy các triệu chứng bất thường, người bệnh hãy đến ngay cơ sở y tế để được chẩn đoán, thăm khám và điều trị kịp thời, đúng cách.
Trong trường hợp cần sử dụng đến phương pháp phẫu thuật, bác sĩ sẽ chỉ định một trong các phẫu thuật sau để đưa cơ quan bị sa trở về đúng vị trí.
Điều trị sa tạng vùng chậu có thể bao gồm một hoặc nhiều điều sau đây:
Pessary: Là một lựa chọn điều trị không phẫu thuật có thể làm giảm các triệu chứng sa dạ con. Pessary là một thiết bị được đưa vào âm đạo để hỗ trợ các cơ quan vùng chậu bị sa. Các ống dẫn có nhiều hình dạng và kích thước khác nhau.
Liệu pháp cơ sàn chậu: Bác sĩ có thể hướng dẫn bạn cách thực hiện các bài tập sàn chậu hoặc giới thiệu bạn đến chuyên gia vật lý trị liệu để thực hiện các bài tập giúp tăng cường cơ sàn chậu. Một loại bài tập để tăng cường sức mạnh của sàn chậu bằng cách co và thư giãn các cơ bao quanh lỗ niệu đạo, âm đạo và trực tràng. Các bài tập thường được gọi là Kegels. Các bài tập cơ sàn chậu cũng có thể giúp những phụ nữ bị sa cơ quan vùng chậu cũng như chứng tiểu không tự chủ.
Thay đổi thói quen ăn uống: Nếu bạn có vấn đề về ruột, bác sĩ có thể khuyên nên ăn nhiều thực phẩm có chất xơ hơn. Chất xơ giúp ngăn ngừa táo bón và căng thẳng khi đi tiêu. Tìm hiểu thêm về các cách điều trị chứng són phân.
Phẫu thuật để hỗ trợ tử cung hoặc âm đạo: Trong quá trình phẫu thuật, bác sĩ có thể sử dụng mô cơ thể của chính bạn hoặc lưới tổng hợp để giúp sửa chữa sa và nâng đỡ sàn chậu. Loại phẫu thuật này được khuyến khích cho những phụ nữ có quan hệ tình dục với tình trạng sa âm đạo hoặc tử cung nghiêm trọng. Phẫu thuật sa tử cung có thể được thực hiện qua âm đạo hoặc bụng.
Phẫu thuật thu hẹp âm đạo: Phẫu thuật này, được gọi là colpocleisis, điều trị sa bằng cách đóng cửa âm đạo. Đây có thể là một lựa chọn tốt cho những phụ nữ xác định không còn giao hợp qua đường âm đạo.
Phẫu thuật khâu thành âm đạo: Sửa chữa sa ở thành trước, hoặc thành sau âm giãn rộng.
Phòng ngừa sa cơ quan vùng chậu
Để chăm sóc tốt sức khỏe sàn chậu, cũng như phát hiện bệnh sớm và có hướng can thiệp điều trị kịp thời, khuyến cáo chị em phụ nữ nên:
- Thăm khám sức khỏe phụ khoa, đặc biệt là khám sàn chậu định kỳ 6 tháng/lần. Trường hợp điều trị bệnh cần tái khám đúng lịch hẹn để theo dõi tiến triển bệnh, góp phần điều trị hiệu quả và chăm sóc tốt nhất.
- Tuân thủ đúng chỉ định điều trị của bác sĩ, không tự ý dùng thuốc hoặc sử dụng sai liều lượng được chỉ định.
- Thực hiện đúng cách các bài tập phục hồi sàn chậu theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Xây dựng chế độ ăn uống khoa học, bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng, đặc biệt là ăn nhiều rau củ quả, bổ sung chất xơ, uống nhiều nước để ngăn ngừa chứng táo bón. Chọn thực phẩm có chất xơ giúp ngăn ngừa táo bón và căng thẳng khi đi tiêu. Ngăn ngừa táo bón có thể làm giảm nguy cơ mắc một số rối loạn sàn chậu.
- Có lối sống sinh hoạt lành mạnh, không hút thuốc lá vì có thể gây ra chứng ho mạn tính gây căng thẳng cho cơ sàn chậu.
- Duy trì mức cân nặng cân đối, phù hợp, đảm bảo cơ thể khỏe mạnh.
- Duy trì cân nặng hợp lý hoặc giảm cân (nếu bạn thừa cân): Phụ nữ thừa cân hoặc béo phì có nhiều khả năng mắc các vấn đề về sàn chậu.
Bác sĩ Quang Dương
Theo Sức khỏe đời sống
Các bài gần đây
Màn dạo đầu giúp tình dục thăng hoa
Tại sao phụ nữ cần khám sức khỏe sinh sản hàng năm?
Đánh giá